Paalala ng mga eksperto na palagiang i-monitor ang bukid upang maging handa sakali mang atakihin ng mata-mata o rice blast.
Tinamaan ng blast ang palayang nagkakaroon ng spots o mata-mata sa dahon na hugis diamante na medyo mapula ang gilid at abuhin ang gitna. Sa panahon naman ng pamumulaklak at paglalaman, inaatake ng amag ang batok ng uhay na sanhi ng pagkamatay ng uhay ng palay na tinatawag din na neck blast o neck rot. Kadalasang umaatake ang rice blast sa mga palayang kapos sa tubig gaya ng katihan at sahod-ulan na bukirin, palaging makulimlim ang panahon at sobra sobrang pataba lalo ng nitroheno.
Bukod sa paggamit ng matibay na barayti laban sa mata-mata, ipinapayong iwasan ang sobrang paglalagay ng nitroheno. Panatilihin din ang 3-5 sentimetrong lalim ng tubig. Iwasan din ang paglusong sa palayan kapag basa pa ang mga dahon dahil maaaring maikalat ang sakit. Ang mga fungicides gaya ng benomyl, pyroquilon, at tricyclazone ay mainam na pangkontrol sa sakit na mata-mata. Kung inatake ng mata-mata sa panahon ng pagsusuwi, mag-apply ng fungicide sa umpisa ng paglabas ng bunga at ulitin ito kung nasa 50% na ng mga uhay ay nakalabas na para makaiwas sa neck blast at panicle blast.
Kapag nag-ani naman sa palayang tinamaan ng blast, agad na sunugin o araruhin ang pinaggapasan ng palay na may sakit para mamatay ang amag na sanhi ng sakit na mata-mata at mapabilis ang pagkabulok nito.
Para sa karagdagang impormasyon sa pagpapalayan, mag-text o tumawag sa PhilRice Text Center bilang 0917 111 7423. I-follow din ang PhilRice Facebook page nang updated ka sa usaping pagpapalayan! Maaari ring mapanood ang mga rice technology videos sa Youtube. Hanapin lamang ang PhilRice TV.
